ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသ
ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ သာသနာတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးၿဖစ္ပါတယ္။ ၿမတ္စြာဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္ကုိ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္ အလုပ္ႏွစ္ၿဖာႏွင့္ သာသနာေတာ္ကုိ ခ်ီးေၿမွာက္ပူေဇာ္ေတာ္မူခဲ့သည့္ သဗၺညဳတ ဘုရားဆုပန္ မေထရ္ၿမတ္ၾကီးတစ္ပါးလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ တိပိဋကာလကၤာရေထရ္ေလာင္းလ်ာကုိ (သကၠရာဇ္-၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ရတနာပူရအင္း၀နန္းၿမိဳ႕ေတာ္၌ နန္းတတ္ေတာ္မူေသာ သတုိးမင္းေစာလက္ထက္) သကၠရာဇ္-(၉၄၀)ၿပည့္ႏွစ္တြင္ စလင္းၿမိဳ႕၌ ဖြာင္းၿမင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ငယ္ရြယ္စဥ္အခါကပင္ သာမေဏ၀တ္ခဲ့ရာ ဘြဲ႔ေတာ္မွာ ရွင္မုနိႏၵေဃာသ ၿဖစ္၏။ ငါးဆူဒါယကာမင္းလက္ထက္ သကၠရာဇ္-(၉၅၃) ခုႏွစ္တြင္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကုိ ပင့္ေဆာင္၍ ကုိးကြယ္ခဲ့ရာ သက္ေတာ္(၁၃)ႏွစ္အရြယ္မွ်သာရွိေသးသည့္ သာမေဏငယ္ေလး ရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္လည္း ၿပည္ၿမိဳ႕သုိ႔ ပင့္ေဆာင္ကုိးကြယ္ၿခင္း ခံရ၏။ ၿပည္ၿမိဳ႕သုိ႔ေရာက္ေသာအခါ မိမိ၏အႏြယ္အဆက္ၿဖစ္ေသာ သီဟုိဠ္ၿပန္ဆရာေတာ္ ရွင္အတုလ၀ံသ၏ န၀င္းေတာင္ၾကားေက်ာင္းတုိက္၌ သီတင္းသုံးေတာ္မူလ်က္ ပညာသင္ၾကားေတာ္မူခဲ့၏။ မ်ားမၾကာမီ မင္းၾကီးေနာင္း၏ ကုိးကြယ္ၾကည္ညိဳမႈကုိ ခံယူရရွိေတာ္မူခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဂုဏ္သတင္းထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။
ေတာ္ဖီလာဆရာေတာ္ေလာင္းလ်ာ ရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ သကၠရာဇ္-(၉၅၄) ခုႏွစ္တြင္ သက္ေတာ္-(၁၅) ႏွစ္သား အရြယ္ေတာ္မွ်ၿဖင့္ပင္ ေ၀ႆႏၱရာပ်ိဳ႕ကုိ ေရးသားၿပဳစုေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ‘သာမေဏေက်ာ္’ ဟု ထင္ရွားခဲ့၏။ သကၠရာဇ္-(၉၅၉) ခုႏွစ္တြင္ ၿပည္ဘုရင္ သတုိးဓမၼရာဇာ မင္းၾကီးေနာင္းကုိ အထိန္းေတာ္ရန္ႏုိင္စားက လုပ္ၾကံ၍ ၿပည္ၿမိဳ႕ကုိ မင္းၿပဳၿပီးေနာက္ မေရွးမေႏွးမွာပင္ သာမေဏေက်ာ္ ရွင္မုနိႏၵေဃာသ၏ က်မ္းဂန္တတ္ေၿမာက္ၿခင္းစေသာ ပညာအရည္အခ်င္းတုိ႔ကုိ သိရွိရ၍ မ်ားစြာၾကည္ညဳိႏွစ္သက္ၿခင္း ၿဖစ္ေတာ္မူ၏။ ရွင္မုနိႏၵေဃာသ သက္ေတာ္-(၂၀)ၿပည့္ေၿမာက္ေသာအခါ ေဖာ္ၿပပါ ရန္ႏုိင္စားမင္း၏ ပစၥယာႏုဂၢဟၿဖင့္ ရဟန္းဘ၀ကုိ ရရွိေတာ္မူခဲ့၏။ ရဟန္းဘြဲ႔ေတာ္အမည္မွာ အရွင္မုနိႏၵေဃာသ ပင္ၿဖစ္၏။ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ အရိယာ၀ံသဓမၼေသနာပတိသိရီသဒၶမၼကိတၱိ-စသည့္ ပညာရွိပုဂၢိဳလ္တုိ႔ အထံေတာ္၌လည္း ပိဋကတ္က်မ္းဂန္ အတန္တန္ကုိတုိ႔ကုိ သင္ယူေတာ္မူခဲ့ရာ သဒၵါဗ်ာကရုဏ္းက်မ္းမ်ားႏွင့္တကြ ၀ိနည္း၊ သုတၱန္၊ အဘိဓမၼာ-ဟူေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံး ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ၊ ဋီကာ သူသမွ်တုိ႔၌ ထုံးလုိေခ် ေရလုိေႏွာက္ကာ ေမႊေႏွာက္ေခ်ာက္ခ်ားႏုိင္သည့္တုိင္ေအာင္ သင္ၾကားတတ္ေၿမာက္ေတာ္မူခဲ့သည္။ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ ပညာတတ္သူ၊ ဉာဏ္ထက္ၿမတ္သူ၊ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္တုိ႔၌ ေလးစားသူ-ဟူ၍ ရဟန္းပရိသတ္၊ ရွင္ပရိသတ္၊ မင္းစုိးရာဇာပရိသတ္တုိ႔၌ မဆန္႔ေအာင္ပင္ ဂုဏသတင္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေက်ာ္ေစာခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ၿပည္ၿမိဳ႕ န၀င္းေတာင္ၾကားေက်ာင္း စသည္တုိ႔၌ သီတင္းသုံးေတာ္မူလ်က္ ခ်ဥ္းကပ္ေရာက္ရွိလာၾကကုန္ေသာ တပည့္တပန္း ရဟန္း သာမေဏတုိ႔အား ၀ိနည္း၊ သုတၱန္၊ အဘိဓမၼာ-စေသာ က်မ္းဂန္တုိ႔ကုိ ပ်က္ကြက္မႈနည္းႏုိင္သမွ်နည္းေအာင္ ဂရုတစုိက္ ပုိ႔ခ်ေေတာ္မူခဲ့၏။ စာ၀ါပုိ႔ခ်ၿပီးတုိင္း “ဣဒံ ေမ ပုညံ သဗၺၫဳတဉာဏႆ ပစၥေယာ ေဟာတု- ဤသုိ႔ စာေပပုိ႔ခ်ရေသာ ၿမတ္ပုညေၾကာင့္ သဗၺၫဳတဉာဏ္ေတာ္၏ အေထာက္အပံ့ၿဖစ္ရပါေစ-ဟုဆုေတာင္းေတာ္မူေလ့ရွိ၏။ သကၠရာဇ္-(၉၆၇)ခုႏွစ္တြင္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းတရားၾကီးသည္ အင္း၀ေရႊနန္းေတာ္ကုိ သိမ္းၿမန္းစုိးစံေတာ္မူ၍ (၉၇၀)ၿပည့္ႏွစ္တြင္ ၿပည္ၿမိဳ႕ကုိ အလုိေတာ္ရွိတုိင္းပင္ သိမ္းယူႏုိင္ခဲ့သည္။
ထုိအခါ ၿပည္ၿမိဳ႕မွ ပင့္ေဆာင္ေခၚယူရန္သင့္ေလ်ာ္သည့္ ရဟန္း၊ ရွင္၊ လူတုိ႔ကုိ သိမ္းယူပင့္ေဆာင္ခဲ့ရာ ထုိအထဲတြင္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္လည္း တစ္ပါးအပါအ၀င္ၿဖစ္၏ ဤသုိ႔ၿဖင့္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ ၿပည္ၿမိဳ႕မွေန၍ အင္း၀ေနၿပည္ေတာ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူလာရေပသည္။ “ၿပည့ၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းယူရာ၌ ရွင္တစ္ဆူ၊ လူတစ္ေယာက္သာရသည္” ဟု မင္းတရားၾကီးက မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ရာ ‘ရွင္တစ္ဆူ’ဆုိသည္မွာ က်မ္းတတ္အေက်ာ္ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ေလာင္းလ်ာ အရွင္မုနိႏၵေဃာသၿဖစ္ၿပီး၊ လူတစ္ေယာက္ဆုိသည္မွာ အရွင့္ေက်းဇူးကုိ အထူးသိတတ္ေသာ (၁၃)ႏွစ္သားအရြယ္ ငထင္ငယ္ ကုိဆုိၿခင္းၿဖစ္၏။ ထုိစဥ္က အရွင္မုနိႏိၵေဃာသသည္ ဉာဏ္မီးေတာက္စ သက္ေတာ္(၃၀)မွ်သာရွိေသး၏။ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းတရားၾကီးသည္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသ၏ စာေပက်မ္းဂန္အရပ္ရပ္တုိ႔၌ တစ္ဖက္ကမ္းခတ္ တတ္ေၿမာက္သည့္ဂုဏ္၊ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္တုိ႔ကုိ ၾကည္ညိဳလွသၿဖင့္ တိပိဋကာလကၤာရ ဟူေသာဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ကုိ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္း ပူေဇာ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ တိပိဋကာလကၤာရ အရွင္မုနိႏၵေဃာသေထရ္ ဟု ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလာေလေတာ့သည္။ သကၠရာဇ္-(၉၉၀)ၿပည့္ႏွစ္တြင္ ဟံသာ၀တီ၌ နန္းတတ္ေတာ္မူေသာ သာလြန္မင္းတရားၾကီး လက္ထက္ေတာ္၀ယ္ မြန္မွဴးမတ္ ရဟန္း၊ ရွင္၊ လူတုိ႔က ၿမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား စာေပက်မ္းဂန္ မတတ္မကြ်မ္း ဟုဆုိၾကေသာစကားမ်ားကုိ သာလြန္မင္းတရားၾကီး ၾကားသိေတာ္မူသၿဖင့္ အသက္(၃၀)ေက်ာ္ (၄၀)အရြယ္ရွိ ပိဋကတ္၊ ေဗဒင္၊ ေလာကဓာတ္၊ ဓမၼ၀တ္တုိ႔၌ တတ္ကြ်မ္းလိမၼာေသာရဟန္းေတာ္ (၂)ပါး (၃)ပါးကုိ ဟံသာ၀တီသုိ႔လာပါေစ ဟု ေလးထပ္ဆရာေတာ္ထံ ေလွ်ာက္ထားလုိက္ရာ ေလးထပ္ဆရာေတာ္က-
(၁) ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ေလာင္းလ်ာ တိပိဋကာလကၤာရ အရွင္မုနိႏၵေဃာသေထရ္၊
(၂) အရွင္တိေလာကာလကၤာရေထရ္၊
(၃) အရွင္တိသာသနာလကၤာရေထရ္-
ဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္(၃)ပါးကုိ ေစလႊတ္ေတာ္မူလုိက္ေလ၏။ ဤသုိ႔ၿဖင့္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ ဟံသာ၀တီသုိ႔ အေဖာ္ရဟန္းေတာ္ႏွစ္ပါးႏွင့္ အတူတကြၾကြရၿပန္ေလ၏။ ဟံသာ၀တီ(ပဲခူး)သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းအပ္ေသာတဲေက်ာင္း၌ သီတင္းသုံးေတာ္မူလ်က္ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကုိ ပုိ႔ခ်ေပးေတာ္မူေသာအခါမွသာလွ်င္ က်မ္းဂန္တတ္မြန္ဆရာေတာ္မ်ားႏွင့္ မြန္မွဴးမတ္တုိ႔က ၿမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား က်မ္းဂန္တတ္ကြ်မ္းၾကေပကုန္၏ ဟု ခ်ီးက်ဴးေထာမနာ ၿပဳၾကေလကုန္၏။ သာသာနာေရးကိစၥမ်ားကုိ ၿပီးေၿပသၿဖင့္ သကၠရာဇ္-(၉၉၆)ခုႏွစ္တြင္ သာလြန္မင္းတရားၾကီး အင္း၀ေရႊၿပည္ေတာ္သုိ႔ ဆန္တတ္ေတာ္မူေသာအခါ တိပိဋကာလကၤာရ အရွင္မုနိႏၵေဃာသေထရ္သည္လည္း အေဖာ္ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္ ရဟန္းေတာ္ (၂) ပါးႏွင့္အတူ အင္း၀ေနၿပည္ေတာ္သုိ႔ ၿပန္ၾကြေတာ္မူခဲ့၏။ သာလြန္မင္းတရားၾကီးသည္ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသ၏ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဂုဏ္တုိ႔ကုိ အလြန္ၾကည္ညိဳေလးၿမတ္ေတာ္မူလွသၿဖင့္ သကၠရာဇ္-(၁၀၀၀)ၿပည့္ႏွစ္တြင္ မဟာတိပိဋကာလကၤာရ ဟူေသာ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ကုိ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္း ပူေဇာ္ေတာ္မူေလသည္။ မဟာတိပိဋကာလကၤာရ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ က်မ္းဂန္မ်ိဳးစုံတုိ႔ကုိ ေၿမာက္မ်ားစြာ ၿပဳစီရင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ၎တုိ႔မွာ
(၁) မာတိကာအရေကာက္
(၂) ယမုိက္အရေကာက္
(၃) ပ႒ာန္းအရေကာက္
(၄) ဓာတုကထာနိႆယ
(၅) ၀ီသတိ၀ဏၰနာက်မ္း
(၆) ဓာတု၀ိတၳာရက်မ္း
(၇) ေ၀ႆႏၱရပ်ိဳ႕ေဟာင္း
(၈) သမၸႏၷဓာတ္က်မ္း
(၉) ကမၼဇရုပ္က်မ္း
(၁၀) ကြန္ခ်ာဓာတ္က်မ္း
(၁၁) မဟာနာရီက်မ္း
(၁၂) ၀ိနည္း(၅)က်မ္းပါဠိေတာ္နိႆယ
(၁၃) ရာဇိႏၵရာဇနာမာဘိေဓယ်၀ိေသာဓနီ
(၁၄) အဓိမာသသ္ဋီကာကာ
(၁၅) မႏုသာရဓမၼသတ္
(၁၆) ေရႊဖ်ဥ္းဓမၼသတ္
(၁၇) အေမးေတာ္ပုံအေၿဖ
(၁၈) ေလာက၀ိဒူက်မ္း
(၁၉)ယသ၀ဍ္ဎန၀တၳဳ
(၂၀) ၀ိနယာလကၤာရဋီကာ
(၂၁) ဖ်က္စု-ခက္စု-ခဲစု-မၿမဲစုမ်ား
(၂၂) ၾသ၀ါဒရတုပုဒ္စုံ-စသည္တုိ႔ၿဖစ္ကုန္၏။
တိပိဋကာလကၤာရ မဟာရာဇဂုရု ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ ၿပဳစီရင္ေတာ္မူခဲ့ေသာက်မ္းဂန္မ်ားကို ေလ့လာေထာက္ရႈၿခင္းအားၿဖင့္ ဆရာေတာ္သည္ သဒၵါဗ်ာကရုဏ္းက်မ္းမ်ားႏွင့္တကြ နိကာယ္ငါးရပ္၊ ပိဋကတ္သုံးသြယ္တုိ႔၌ ကြ်မ္းက်င္လိမၼာ ႏွံ႕စပ္ေတာ္မူေၾကာင္း၊ ေယာဂီရဟန္းေတာ္ၾကီးတစ္ပါး ၿဖစ္ေသာ္ၿငားလည္း ေလာကၾကီးကုိ ေက်ာ္ခိုင္းထားသူမဟုတ္ပဲ ေခတ္မွီေသာ၊ ေလာကေရးရာကြ်မ္းက်င္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ၿမတ္ၾကီးတစ္ပါးၿဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလာကုတ္၊ ေလာကီ၊ ႏွစ္လီေသာဓမၼတုိ႔၌ ကြ်မ္းက်င္ လိမၼာေတာ္မူေသာ စြယ္စုံရ ပုဂၢိဳလ္ထူးၾကီးတစ္ပါး ၿဖစ္တာ္မူေၾကာင္း၊ သဗၺၫဳတဘုရား ဆုပန္ ဘုရားေလာင္း သူေတာ္ေကာင္းၾကီးတစ္ပါး ၿဖစ္ေတာ္မူေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔အၿပင္ ဆရာေတာ္သည္ တိပိဋကာလကၤာရ၊ မဟာတိပိဋကာလကၤာရ ဟူေသာ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ႏွစ္ထပ္ရ ရာဇဂုရုမင္းဆရာေတာ္တစ္ပါး ၿဖစ္လင့္ကစား မာန္မာနတရားကုိ ခ်ိဳးႏွိမ္ထားၿပီး ေလာက၀တ္၊ ဓမၼ၀တ္တုိ႔၌ အလုိက္သိစြာ ေလးစားလုိက္နာတတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ၿမတ္ၾကီးတစ္ပါးၿဖစ္ေၾကာင္းကုိ စက္ေတာ္ရာ(၂)ဆူကုိ ဖူးေၿမာ္ၿပီးအၿပန္လမ္းတြင္ ေရႊဥမင္ဆရာေတာ္ အရွင္ဇမၺဳဓဇႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေတာ္မူခဲ့ပုံ အေၾကာင္းအရာကုိ ေလ့လာၿခင္းၿဖင့္ သိရွိႏုိင္ပါသည္။
မဟာတိပိဋကာလကၤာရ အရွင္မုနိႏၵေဃာသေထရ္သည္ ပါဒႏွစ္ဆူကုိ ဖူးေၿမာ္ၿပီးအၿပန္ သကၠရာဇ္-(၁၀၀၀)ၿပည့္ႏွစ္၊ တေပါင္းလ၊ သက္ေတာ္(၆၀)၊ သိကၡာေတာ္(၄၁)၀ါအရတြင္ ရြာေက်ာင္းမွဖဲခဲ့၍ စစ္ကုိင္းေတာ္ရုိး၊ ေတာင္ဖီလာေခ်ာင္၍ သီတင္းသုံးေနထုိင္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ဟု ေခၚဆုိေက်ာ္ၾကားေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိ႔သုိ႔ၿဖင့္ ပိဋကတ္က်မ္းဂန္မ်ားကုိ ပုိ႔ခ်ေတာ္မူၿခင္း၊ ေရးသားၿပဳစုေတာ္မူၿခင္း၊ တရားက်င့္ေတာ္မူၿခင္း၊ ေလာက၀တ္၊ ဓမၼ၀တ္အားေလ်ာ္စြာ ၿပည့္ရွင့္မင္းႏွင္တကြ မင္းညီမင္းသား မွဴးမက္ဗုိလ္ပါ အၿခံအရံပရိသတ္ တုိင္းသားၿပည္သူအားလုံးတုိ႔အား တရားဓမၼမ်ား ေဟာေဖာ္ညြန္ၿပဆုံးမၿခင္း၊ စသည္တုိ႔ၿဖင့္ သာသနာေတာ္၏လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကုိ အားသြန္ၾကိဳးပမ္း ထမ္းေဆာင္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး အရွင္မုနိႏၵေဃာသသည္ သကၠရာဇ္-(၁၀၁၃)ခုႏွစ္၊ သက္ေတာ္-(၇၃)ႏွစ္၊ သိကၡေတာ္-(၅၄)၀ါအရတြင္ ဘ၀နတ္နန္း စံၿမန္းေတာ္မူခဲ့၏။
က်မ္းကုိး (စစ္ကုိင္းသာသနာ၀င္၊ဂႏၱ၀င္ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ား အတၳဳပၸတ္၊ သာသနာလကၤာရစာတမ္း၊ ၿမန္မာ့စာဆုိေတာ္မ်ား စေသာ စာအုပ္မ်ား)။
0 comments:
Post a Comment